Liminal space là gì?
Liminal Space là tập hợp tất cả những vấn đề liên quan đến một loạt các cảm xúc, hình ảnh, địa điểm và khái niệm có thể mang đến cho bạn một “cảm giác hoài niệm không thoải mái”. Một trong những vấn đề tiêu biểu về cụm từ này liên quan đến một phong cách Hình ảnh aesthetic thường thấy trên Internet bắt nguồn từ một tiểu thuyết đô thị với cái tên Back Room – nhưng thực tế, khái niệm Liminal Space rộng hơn nhiều so với một tập hợp những hình ảnh kỳ lạ trên mạng.
Liminal Space được định nghĩa là “một địa điểm là sự chuyển tiếp giữa hai địa điểm khác, hoặc hai trạng thái tồn tại khác… thường thì những không gian này bị bỏ hoang và/hoặc trống rỗng, mang lại cảm giác như bị lạnh lẽo và hơi bất an.”
Cảm giác trong Liminal Space
Khi nói về Liminal Space trên nghĩa một phong cách hình ảnh trên Internet, ta có thể định nghĩa Liminal Space là một không gian có hai đặc điểm chính:
- Chúng mang tính chất chuyển tiếp.
- Chúng gợi lên một cảm giác hoài niệm “không thoải mái”.
Liminal Space đề cập đến những địa điểm mà chúng ta gọi là “tính chất chuyển tiếp”, hay những nơi được thiết kế để đưa bạn từ nơi này đến nơi khác. Ví dụ, hầu hết hình ảnh Liminal Space là về hành lang, bãi đậu xe, phòng chờ, khu vực nghỉ ngơi, và lối đi. Điều đặc biệt ở những không gian này là chúng gần như luôn luôn tối, trống rỗng hoặc bị bỏ hoang – tạo ra cảm giác kỳ lạ sâu sắc.
Sự kỳ lạ đến từ việc ta nhìn thấy những nơi này nhưng không cảm nhận được “bối cảnh thiết kế” của chúng, ví dụ như một phòng học tối om mà không có học sinh nào trong đó, một trạm xe buýt trông như chưa từng được sử dụng, hay một hành lang tối tăm và đáng sợ mà bạn không dám mơ tưởng sẽ đi qua. Bởi vì chúng ta đang nhìn thấy những khu vực này theo cách không mong đợi, nó cho chúng ta cơ hội để trí tưởng tượng của mình bay xa hơn một chút. Dưới đây là một vài ví dụ –
Đặc điểm thứ hai của Liminal Space là cảm giác “hoài niệm không thoải mái” mà chúng mang lại. Khi nhìn vào hình ảnh Liminal Space, chúng ta thường cảm thấy nó rất quen thuộc, và sự không thoải mái đến từ việc không biết tại sao mình nhận ra những nơi đó, bạn có thể cảm thấy một chút lạnh và rùng mình khi nhận ra điều đó. Đây là một trong những khía cạnh thú vị nhất của hình ảnh Liminal Space.
Tại sao chúng ta cảm thấy quen thuộc với các Liminal Space?
Được rồi, bây giờ chúng ta có thể trả lời một trong những câu hỏi yêu thích của tôi về Thẩm mỹ Liminal Space: “Tại sao những không gian này trông quen thuộc như vậy?”
Có rất nhiều câu trả lời cho điều này và một lần nữa, mỗi người sẽ có mối quan hệ cá nhân khác nhau với hình ảnh Liminal Space. Tuy nhiên, hầu hết những người tiếp nhận xu hướng này đều sinh vào thập niên 80 – 90 (và bây giờ là những năm đầu 2000, mặc dù ít phổ biến hơn).
Hình ảnh Liminal Space có xu hướng mô tả các tòa nhà, chủ đề, công nghệ, nghệ thuật và khu vực từ những năm 90 – 2000, đây là thời điểm mà nhiều người trong chúng ta đã lớn lên – đó là lý do tại sao chúng ta có cảm giác hoài niệm về chúng. Những hình ảnh này thể hiện nhiều điều mà chúng ta đã biết khi còn trẻ nhưng theo cách hơi lệch lạc và gây bất an.
Một vài hình ảnh cũng được xem xét là thuộc về phong cách Liminal space khi nó là những bức ảnh cực kì bình thường sở hữu các tông màu và phong cách lai giữa thực và ảo. Cũng có thể nói là những hình ảnh này đã rơi vào Uncanny Valley của kiến trúc. Xem những hình ảnh này thường mang lại cảm giác nửa thực nửa mơ, vừa gần gũi vừa đáng sợ.